İlk ilkelerin bilimi metafizik, metafiziğin üçüncü bir alanı doğrultusunda ilk ilkelere dair soruşturmalardan oluşur. Aynı zamanda metafiziksel problemlerin, üçüncü bir öbeği olan, doğayla ilgili araştırmalardan kaynaklanan sorunların oluşturduğu bölümdür. Metafizik açısından, doğa, bu bölümde; dünyanın ve kozmosun bütünüyle özdeş olmak yerine, doğa bilimleri tarafından konu alınan, kendi yasallılığına sahip özel bir varlık alanı olarak değerlendirilir. …
Metafiziksel Kozmoloji
Metafiziksel kozmoloji, metafiziğin ikinci ana bölümünün diğer kesiti, felsefi bir kozmolojiden oluşur. Evren bilim, anlamına gelen kozmoloji, elbette günümüzde fizik biliminin bir parçası haline gelmiş olan bilimsel kozmolojiden farlılık gösterir. Felsefi ya da metafiziksel kozmoloji, ondan bilimsel deney ya da araştırmalardan ziyade, rasyonel bir analize dayanmak bakımından farklılaşır. Metafiziksel kozmolojinin en önemli sorunu, evrenin maddi …
Teolojik Metafizik
Teolojik metafizik yani teolojik kozmolojik metafizik, metafiziğin ikinci ana bölümü, teoloji ve kozmolojisiyle özdeşleşen bir disiplin, araştırma türüdür. Teolojik metafizik, bütün olarak varlığının kaynağının, kozmosun ilk nedeninin ne olduğu sorusu üzerinde yoğunlaşır. Kozmolojik metafizik- metafiziksel kozmoloji ise, metafizik evrenin nihai bileşenlerinin ne olduğu, onun varoluşunun bir amacı olup olmadığı, evrendeki düzenin nasıl açılanabileceği sorularına bir …
Varoluş Felsefesi
Varoluş felsefesi, birbirlerine bütünüyle karşıt konumlarda yer alan, töz metafiziği ile oluş metafiziğinin aynı noktada buluştuğu noktadır. Her ikisinin de varlığı konu almaları, geliştirilen gerçeklik tasarımını aynı şekilde insana da uyguladıkları görülür. Buna göre, insan her iki metafizik anlayışında da numenal ve fenomenal boyutu itibarıyla ikiye ayrılır. Materyalist töz metafiziğinde olduğu gibi, zihinsel boyutu beyinle …
Oluş Felsefesi
Süreç ya da oluş felsefesi Süreç ya da oluş felsefesi, töz metafiziğinin değişmeyi reddeden veya onu en iyi durumda, tözsel varlığa tabii kılan, statik bir varlığı temsil ettiği ve özellikle modern dönemden itibaren, bilimsel dünya görüşünün metafiziksel ifadesi haline gelen, yani kısacası statik bir varlık anlayışına temel oluşturan, töz metafiziğine karşı çıkarak, yaratıcı gelişme ve …
Modern Töz Metafiziği
Modern töz metafiziği, on yedinci yüzyıldan itibaren, Kıta Avrupa’sında Descartes, Ada Avrupa’sında Hobbes ve Locke benzeri filozoflar tarafından geliştirilmiştir. Metafizik, tek tözlü ya da iki tözlü bir varlık anlayışına dayandığı için, ondan dört farklı alternatif ya da metafizik öğreti çıkmaktadır. 1.Monizm; a)Materyalizm; b)İdealizm ya da spiritüalizm 2.Düalizm; aynı anda hem ruhun hem de maddenin var …
Klasik Töz Metafiziği ve Tümeller Problemi
Klasik töz metafiziği, varlığı oldukça genel bir perspektiften ele almaktadır. Klasik metafizik, onun bireysel varlık ya da şeylerle söz konusu birey ya da şeylerin özelliklerinden oluştuğuna işaret eder. Varlık, genel şeması içine giren şeylerin bir sınıflaması yapıldığı zaman, soyut varlıklarla somut varlıklar, fizik nesnelerle kavramsal nesneler ya da tümeller ile tikeller birbirinden ayrılmıştır. Buna göre, …
Töz Metafiziği
Töz metafiziği kökleri, antin Yunan’a kadar dayanır ve düşünce tarihinde iki ana dönemi vardır. Birincisi Rönesans felsefesine ya da daha doğrusu, on yedinci yüzyılın bilimsel devrimine kadar olan tarihsel dönemde hüküm süren, klasik töz metafiziğidir. İkincisi ise, Yeni Çağ’da modern bilimsel devrime temel teşkil eden yeni -kozmolojiyle- birlikte gündeme gelen -modern töz metafiziğidir. Töz metafiziğinin, …
Ontoloji Olarak Metafizik
Ontoloji olarak Metafizik, var olmanın ne olduğunu, gerçekten var olanın ne olduğunu, araştıran metafizik türüdür. Ontolojide gerçekleştirilen araştırmalar; varlığa, varoluşa ve değişmeye yönelik araştırmalardan meydana gelir. Bu nedenle de “ontoloji olarak metafizik” karşımıza üç farklı şekilde çıkar. 1.Töz Metafiziği Süreç Felsefesi 3.Varoluş Felsefesi Ontoloji: Töz Metafiziği, Süreç Felsefesi ve Varoluş Felsefesi Töz metafiziği kısaca, gerçeklik …
Metafiziğin Konusu ve Alanları
Metafiziğin konusu, bütünüyle “varlık” olup, o varlığı, varlık olmak bakımından ele alan felsefe dalı ise metafizik olarak tanımlanır. Diğer bilimler, “varlığı” belli açılardan incelerken, metafizik “varlığı” olabilecek en genel özellikleriyle ele alır. Öncelikle “var olmanın” “bir varlık olmanın” ne anlama geldiğini soruşturur. Metafizik, Aristoteles tarafından, üç ana dala ayrılmıştır. Bunlar sırasıyla; Ontoloji, teoloji, kozmoloji ile …