Tarihselci Sanat Anlayışı Nedir?

Tarihselci sanat anlayışı, sanatı sanat dışı birtakım unsurlara tabi kılar. Çünkü sanatın, sanat eserinin içinde üretilmiş olduğu toplumsal, kültürel ve tarihsel bağlamından hareketle ele alınması gerektiğini öne sürer. Hatta, Dickie’nin kurumsal sanat anlayışının, merkezden çevreye doğru alınan yolda bir adım daha ötesini ifade eder. Söz konusu tarihselci perspektifin sahibi, “sanat dünyası” kavramının açınlanmasında en az …

Kurumsal Sanat Anlayışı Nedir?

Kurumsal sanat anlayışı, özcülük karşıtı sanat anlayışı olup, sanatı, “kurumsal yapılarla” ya da “sanat dünyasıyla” ilişki üzerinden ele alan kurumsal sanat anlayışıdır. Çünkü o da “evrensel sanat” tasavvurundan uzaklaşarak neyin sanat eseri olarak görüleceğinin zamana ve yere bağlı olarak değiştiğini savunur. Amerikalı felsefeci George Dickie tarafından geliştirilen bu görüş de felsefi estetiğin dışında bir yere …

Marksist Sanat Anlayışı: Özcülük Karşıtı Kuramlar

Marksist Sanat Anlayışı: Marksist sanat anlayışı, 20. Yy’da felsefi estetiğe sosyolojik bir alternatif yaratan önemli bir sanat görüşünü temsil eder. Özcülük karşıtı ya da anti- özcü teoriler, sanatı belirleyen değişmez bir özün olmadığı görüşüyle karakterize olurlar. Aynı zamanda sanatın sanata özgü ya da içsel faktörlerden ziyade, dışsal faktörler tarafından belirlendiğini ileri süren özcülük karşıtı sanat …

sanat felsefesi

Formalist Sanat Anlayışı Nedir?

Formalist sanat anlayışı, sanatın, mimetik sanat teorisinin ardından modern dönemdeki özgürleşme ya da özerkleşme sürecinde ortaya çıkar. Buna göre, mimetik teorinin sanatı gerçek dünyaya, ifadeci sanatın, onu sanatçının tinsel dünyasına ya da sezgilerine demirlediği yerde, sanatta formalizm, sadece formun önemli olduğunu söyler. Yani Formalist sanat anlayışı da özcü bir sanat anlayışıdır. Bununla beraber, o, sanatın …

sanat teorileri

İfadeci Sanat Anlayışı Nedir?

İfadeci sanat anlayışı, taklitçi teorinin rakibi şeklinde ifade edilebilir. Nitekim ifadeci, yani duygu ve düşüncelerin estetik ifadesini temele alan sanat anlayışları, modern bireyin ortaya çıkışıyla birlikte, klasik taklit ya da temsil olarak sanat anlayışına ciddi bir alternatif meydana getirmişlerdir. İşte bu yüzden ifadeci sanat anlayışı taklit ya da temsile dayalı sanat anlayışıyla birkaç noktada ciddi …

Mimetik Sanat Anlayışı Nedir?

Platon: Temsil ya da Taklit Olarak Sanat Sanat alanında öne sürülmüş olan en eski teori, sanat faaliyetini bir tür taklit (mimesis) olarak gören Platon’un mimetik ya da yansıtmacı sanat anlayışıdır. (Taklit ifadesi sanatta anlamsallığı açısından doğru bir kelime olmadığı gibi yansıtmacı kavramı ile de aynı anlamı içermemektedir. ) Platon’da herhangi bir disiplinin değer ölçütü, bu …

sanat teorileri

Sanat Teorileri: Sanatın Özü Nedir ya da Sanat Anlamsallığı

Sanat teorileri, filozofların üzerine değindiği sanatın özü ya da sanat anlamsallığına dair yaklaşımları, görüşleri içerir. Felsefenin alt dalı estetik alanında filozofları, en fazla meşgul eden konu, sanatın özünü ya da ne’liğini ortaya koyma, sanatsal yaratıcılığının mahiyetini belirleme, kısacası sanatı tanımlama konusu olmuştur. Nitekim Platon’dan günümüze kadar filozofların, sanatın genel karakteristiklerini belirlemek için yoğun bir çaba …

sanat felsefesi

Estetik: Sanat Felsefesi

Sanat felsefesi,  estetiğin ikinci ana bölümüdür. Estetik burada, doğal ürünlere karşı olan estetik deneyimi bir tarafa bırakarak sadece, sanat eserleriyle bağlantılı kavram ve problemleri ele alır. Buna göre, sanat felsefesi olarak estetik, sanatları sınıflar, farklı sanat dallarını sanat olarak tanımlamayı mümkün kılan, ortak bir sanat idesi ya da özün olup olmadığını dolasıyla sanatın tanımlanıp tanımlanamayacağını …

Estetik Yargı Nedir?

deEstetik alanın ontik bütünlüğünü temin eden beşinci ana unsuru, estetik yargı oluşturur. Estetik yargı, estetik öznenin estetik nesneye, adını estetik tutum dediğimiz özel bir tavırla yöneldikten sonra, gerçekleştirdiği estetik değer yükleme edimini tanımlar. Güzellikle ilgili yapılan açıklamalarda görüldüğü üzere, bu konuyu düşünce tarihinde, özellikle de modern zamanlarda, nesnel temellerinden koparılmasını ilk ve en ayrıntılı bir …

Estetik Özne Nedir?

Estetik özne, estetik nesne karşısında estetik tavır alabilen kişiyi tanımlar. Estetik özne, her şeyden önce estetik alanı ve bu arada estetik öznenin kendisini anlamaya yönelmiş filozofun kendisidir. O belli bir sanat eğitimi almış, sanata dair bir kavrayışı olan bir sanat eleştirmeni olabilir. Ve estetik özne, nihayet belli bir beğeniye bir sanat duyarlılığına sahip sıradan bir …