Bilincaltüst
Edimsel öğrenme kuramı, ürettiği sonucuna bağlı olarak artan ya da azalan gönüllü davranışların kazanıldığı öğrenme yaşantısı şeklinde tanımlanır. Davranışçı yaklaşıma katkı getiren bir başka kuramcı B.F. Skinner’dir. Skinner (1953), çalışmalarını hayvanlarla yapmış ve bulgularının çoğunu insanlarla genellemiştir. Skinner gelişimi, çocuğun davranışlarını takip eden ceza ve ödüller tarafından pasif olarak şekillenmiş, edimsel öğrenme, mekanizmaları ile açıklar. …
Etoloji, evrim süreçlerinin türe özgü davranışları nasıl şekillendirdiğini inceleyen bir bilim dalıdır. Buna bağlı olan etolojik kuram ise, insan davranışının biyolojik temellerine vurgu yapar. Etoloji bilim dalıyla ilgilenen bilim insanlarına Etolog denir, Etologlar da Sigmund Freud gibi erken deneyimlerin önemli olduğuna inanırlar. Etolojik yaklaşıma göre, bazı davranışların gelişimi için “kritik dönem”ler vardır. Kritik dönem, gelişen …
Ekolojik sistemler kuramı, farklı çevresel unsurlara, bu unsurların etkileşimlerine ve çocuk gelişimine doğrudan ve dolaylı etkilerine odaklanır. Urie Bronfenbrenner’in (1979) geliştirdiği ekolojik sistemler kuramı ve Ekolojik Sistem Modeli’nde çocuğun gelişimini etkileyen çevresel bağlamlar, iç içe geçen kaplar gibi küçükten büyüğe doğru sıralanan beş sistem halkası ile tanımlanır. Çocuğun içinde olduğu halka “mikrosistem”dir. Burada aile, okul, …
Bilişsel gelişim kuramı araştırmalarını, biyoloji, felsefe ve psikoloji bilimleriyle temellendiren Piaget, çocukların aktif şekilde etkileşerek ve bu etkileşimler üzerinde düşünerek, dünya hakkındaki bilgileri nasıl yapılandırdığına dair önermelerde bulunmuştur. Jean Piaget, (1932-1952) gelişim psikoloğu ve genetik epistemolog olarak kendini bilginin kökenini incelemeye adamıştır. Çalışmaları insanların nasıl düşündüğü, dünyaya nasıl baktığı ve nasıl algıladığına odaklanır. Piaget, çocukların …
Psikososyal gelişim kuramı, Psikanalitik kuramından hareketle Erik H. Erikson (1963) oluşturmuştur. Sosyal gelişim araştırmalarında önemli bir yere sahiptir. Erikson kuramında, her ne kadar Freud’un pek çok fikrini kabul etse de klasik psikanalitik kuramdan üç önemli noktada ayrışır. Erikson, çocuğun, pasif biyolojik dürtülerin esiri olan ve ebeveynleri tarafından şekillendirilen bir varlık değil, çevresine nasıl uyum sağlayacağını …
Psikoseksüel Gelişim Kuramı Psikanalitik kuram, Psikoseksüel gelişim kuramı açınlaması ile Sigmund Freaud’un psikanalitik kuramlarından biri olup, sosyal ve kişilik gelişimiyle ilgili çalışmalarını içerir. Sigmund Freaud (-1910), tarafından geliştirilen psikanalitik kuram, insanın, çoğunlukla farkında olmadığı dürtüler ve çatışmalarla hareket eden bir varlık olduğunu varsayar. Bu anlamda psikanalitik kuram, insan davranışlarını anlamada bilinçaltı süreçlerin önemine vurgu yapar. …
Sosyal gelişim kuramları, ilgili kuramların açıklama açınları ile sosyal davranışların gelişimine etki eden unsurlar, birbirleriyle karıştırılmamalıdır. Kuram, sistemli bir biçimde düzenlenmiş, birçok olayı açıklayan ve bir bilime temel olan kurallar ve ilkeler bütünüdür. Kuram, bir takım ilkelerden yola çıkarak gerçekliği açıklamaya çalışan kavramsal bir çerçeve sunar. Kuramın ortaya koyduğu önermeler, görgül-ampirik araştırmalar ile test edilebilir. …
Çocuklukta sosyal gelişim, çocuğun fiziksel, bilişsel ve dil gelişimiyle paralellik gösterir. Ve toplumsallaşma, benlik ve kişilik oluşumu gibi süreçleri kapsar. Bu süreçte çocuk, içinde yaşadığı sosyal çevrenin değerlerini öğrenir, hangi davranış ve duyguların ne kadar ve nasıl gösterilmesi gerektiği konusunda bilgi sahibi olur. Önce başkalarının, özellikle ailedeki yetişkinlerin yönlendirilmeleriyle, daha sonra kendi öz kaynaklarını kullanarak …
Problem çözme açınları aşamasında, düşünme, akıl yürütme gibi çeşitli bilişsel işlem süreçleriyle gerçekleşerek bir sonuca ulaşılır. Bilginin zihinsel temsilleri üzerinde yapılan manipülasyonlar, psikologlar tarafından düşünce olarak tanımlanır. Kısaca bu temsillerden bahsetmek gerekirse; kelime, imge, ses ya da diğer duyu sistemlerin verileri biçiminde olabilir. Düşünce bir anlamda zihnin, içimizdeki dili olarak düşünülür. ( Pek tabii düşünce …
Karar verme aşamaları, insanın yaptığı eylemlerin ön niteliği şeklinde belirir. Bu sebeple, karar verme ile alakalı oluşturulan kuramlar, aynı zamanda insanın faaliyetleri hakkında kuram oluşturmaya paraleldir. En genel hatlarıyla karar, ihtimaller arasından seçme işlemidir. Karar verme, bir bireyin ihtiyacını giderme durumunda ortaya çıkar. Belirsizlik çoğu zaman karar verme durumlarında mevcuttur. Çünkü karar konusu ile alakalı …